Jak lampy naftowe odzwierciedlają tradycję i dziedzictwo kulturowe?

Skąd wywodzi się lampa naftowa?

Pierwsza lampa naftowa była wynalazkiem polskiego farmaceuty Ignacego Łukasiewicza. To wynik badań nad źródłem tańszego i wydajniejszego światła niż świeca, lampa olejowa czy oświetlenie na gaz. W 1853 roku we Lwowie naukowiec obmyślił projekt, na którego realizację nie trzeba było długo czekać. Pierwszą lampę naftową stworzył jakiś czas później blacharz Adam Bratkowski. Stosowano ją głównie jako źródło światła w domach czy miejscach pracy. Dziś tradycyjna lampa naftowa traktowana jest również jako funkcjonalne urządzenie na biwak czy nocną wyprawę. W coraz większej liczbie domów lampy stanowi ona również oryginalną dekorację w stylu retro, a w razie awarii zasilania – pozwala funkcjonować mimo braku prądu.

Lampy naftowe i ich wpływ na życie ludzi w XIX wieku

Wynalezienie lamp naftowych znacząco odmieniło życie wielu ludzi. Swobodne wykonywanie prac domowych po zmroku, dłuższe spotkania z bliskimi, lektura książek, nauka… – to niepozorne źródło światła ułatwiło tak wiele różnych czynności! Lampa naftowa wpłynęła również na pracę w wielu zawodach – jej światło oświetlało przestrzeń zarówno w kopalniach czy halach produkcyjnych, jak i na salach operacyjnych. Obecnie – pomimo rozwoju technologii i nowoczesnych źródeł światła – lampy naftowe wciąż spotykane są w wielu polskich domach. Mowa zarówno o cennych antycznych modelach przekazywanych z pokolenia na pokolenie, jak i o nowszych propozycjach takich marek jak Feuerhand, Brilagi czy Mil-Tec.

Lampa naftowa jako dobro dziedzictwa kulturowego

Jeszcze dwa wieki temu oświetlenie w postaci lamp naftowych było czymś zupełnie normalnym. Dziś nawiązuje ono do tradycji i stanowi jedno z wielu dóbr dziedzictwa kulturowego. Nazywamy w ten sposób wszelkie obiekty i dobra materialne z dawnych lat, które posiadają szczególną wartość dla konkretnego narodu bądź społeczności. Dobra te wiążą się nie tylko z wartościami duchowymi, ale również ze zjawiskami obyczajowymi czy historycznymi wydarzeniami. Obiekty i przedmioty zaliczane do dziedzictwa kulturowego odzwierciedlają, w jaki sposób żyły dawne pokolenia. Z większością z nich wiążą się konkretne historie, a ich design pozwala wrócić myślami do dawnych lat – nawet jeśli wcale w nich nie żyliśmy.

Lampy naftowe to jeden z przedmiotów, które nie pozwalają tradycji zaniknąć i wciąż wprowadzają do domów niepowtarzalny klimat. Nawet jeśli na naszym parapecie stoi nowoczesny model lampy, kojarzy się on właśnie z pierwszą lampą Łukasiewicza. Wykorzystując w naszych domach takie akcesoria, możemy stale podtrzymywać tradycję i pokazywać ją kolejnym pokoleniom.